Zodra Ierse en Britse renpaarden niet meer winnen of te duur zijn om te verzorgen, worden ze zonder pardon afgedankt. Afgedankte racepaarden mogen niet in de voedselketen terechtkomen, maar dit gebeurt toch. Uit onderzoek van het Ierse tv-programma RTÉ Investigates en House of Animals blijkt dat de dieren met een valse identiteit en een ‘schoon’ paspoort op transport gaan naar andere Europese landen, om daar alsnog geslacht te worden. Nederlandse paardenhandelaren spelen daarbij een belangrijke rol.
Ierland en het Verenigd Koninkrijk hebben een overschot aan afgedankte paarden uit de race-industrie. Deze dieren mogen niet door mensen gegeten worden, vanwege mogelijke medicatie die is toegediend om veelvoorkomende raceblessures te behandelen. Daarom is door een aantal beruchte paardenhandelaren gezocht naar ‘creatieve’ manieren om alsnog geld te verdienen aan deze paarden. De dieren worden ‘omgekat’ en krijgen een valse identiteit met een ‘schoon’ paspoort, waarna ze op transport gaan en elders in Europa geslacht worden. Het paardenvlees komt zo alsnog in de menselijke voedselketen terecht. Dit gebeurt naast racepaarden ook met andere paarden die van de voedselketen zijn uitgesloten.
Al eerder was er al een spraakmakend proces over internationale slachtpaardenhandel in Marseille (Frankrijk). Na signalen van ernstige misstanden tijdens transporten van afgedankte Ierse racepaarden en het vermoeden van een Europees crimineel netwerk van paardenhandelaren, dook het Ierse televisieprogramma RTÉ Investigates in de wrede Ierse, Britse en Europese paardenindustrie. Wat gebeurt er met paarden nadat ze uit de schijnwerpers zijn verdwenen?
Wat gebeurt er met paarden nadat ze uit de schijnwerpers zijn verdwenen? | Foto: screenshot video RTÉ - IRELAND’S NATIONAL PUBLIC SERVICE MEDIA/YouTube
Omdat Nederlandse paardenhandelaren een belangrijke rol spelen in de logistiek en het ‘omkatten’ van afgedankte Ierse en Britse renpaarden, is de Nederlandse dierenwelzijnsorganisatie House of Animals door RTE Investigates benaderd. Uit gezamenlijk onderzoek blijkt dat grote hoeveelheden paarden uit Ierland en het Verenigd Koninkrijk, onder erbarmelijke omstandigheden op transport worden gezet naar Nederland en België. Hier krijgen ze een nieuwe chip en een vals paspoort. Vervolgens gaan ze naar slachthuizen in heel Europa, waaronder Spanje, Italië, Polen en het Nederlandse Kerkdriel.
Het onderzoek toont aan dat het criminele netwerk van paardenhandelaren misbruik maakt van ‘lakse’ regelgeving in de landen waar ze actief zijn. Veel paarden gaan naar Spanje, Italië en Polen voor de slacht. Slachthuizen in deze landen kunnen niet communiceren met andere landen om de identiteit van de paarden te verifiëren. Zo worden ‘vuile’ paarden ‘witgewassen’ via België en Nederland voor slacht in andere landen.
'Vuile' paarden worden 'witgewassen' | Foto: screenshot video House of Animals
De transporten vinden plaats onder erbarmelijke omstandigheden. Novemer 2023 is een paardentransport onderschept in Dover. Volgens de officiële papieren waren er 19 paarden aan boord; het bleken er 26 te zijn. Ze waren afkomstig uit Engeland, maar om de exportregels na Brexit te omzeilen was het de bedoeling ze via Ierland verder te transporteren. Vijf merries waren drachtig. Een van de dieren was er zo slecht aan toe dat ze is geëuthanaseerd.
Op de vrachtpapieren (in handen van House of Animals) stond als eindbestemming een bekende Nederlandse paardenhandelaar uit Oostwold. House of Animals was daarna getuige van een transport van paarden uit Ierland in Rotterdam, die op het moment van uitladen al meer dan 30 uur onderweg waren. Dat is in strijd met de Europese transportverordening.
Gered van een vreselijk transport | Foto: screenshot video House of Animals
De vorig jaar veroordeelde paardenhandelaar Stijn de V. komt ook boven in het onderzoek. Veel transporten uit Ierland gaan naar deze in België wonende Nederlander, die vorig jaar veroordeeld is tot een celstraf van vier jaar en een boete van 75.000 euro. De Belgische dierenbeschermingsorganisatie GAIA had hem aangeklaagd wegens dierenmishandeling op een paardenmarkt. Hij en de paardenhandelaar uit Oostwold zijn eerder gearresteerd wegens soortgelijke zaken, zoals valse paspoorten en het in zijn bezit hebben van illegale medicatie. Volgens de rechtbank in Marseille is de paardenhandelaar uit Oostwold een van de belangrijkste leveranciers van Ierse en Britse slachtpaarden; zo ook aan Stijn de V.. Beiden zijn deel van het frauduleuze netwerk dat in slachtpaarden handelt met valse chips en paspoorten.
De paarden krijgen via Nederland valse paspoorten, want die kunnen hier worden uitgegeven door een ‘paardenpaspoort uitgevende instantie’ (ppi) zonder de tussenkomst van een dierenarts. In het onderzoek komt de naam van een ‘ppi’ uit Erp boven. Wat ook opvalt is dat men voor het ‘omkatten’ vaak gebruikmaakt van Duitse microchips. Duitsland heeft een gesloten database, waardoor het moeilijk, of zelfs onmogelijk is om de achtergrond van een paard te controleren.
Afgedankte racepaarden via Nederland in voedselketen | Foto: screenshot video House of Animals
Naast Spanje, Italië en Polen gaat ook een groot aantal paarden naar een Nederlandse slachterij in Kerkdriel. Deze slachterij lag eerder onder vuur door de enorme hoeveelheden dieren dier er onverdoofd geslacht werden. Karen Soeters van House of Animals:
“Gelet op de geldende eisen voor de registratie en identificatie van paarden lijkt het onwaarschijnlijk dat deze slachterij niet op de hoogte is van de ware ‘identiteit’ van de Ierse en Britse paarden. Op het oog kun je vaak al zien dat paarden niet gezond zijn, ook kun je aan de bouw zien dat het racepaarden zijn.”
In 2022 is een Europese ‘voedselveiligheidswaarschuwing’ is uitgegaan voor vlees afkomstig van de slachterij in Kerkdriel, omdat het niet in de keten voor menselijke consumptie terecht hadden mogen komen. Dit blijkt uit documenten in bezit van House of Animals. Uit het onderzoek blijkt ook een connectie tussen deze slachterij en een paardenhandelaar Jan T. uit Meijel. Deze handelaar is ook genoemd in het Franse proces, als iemand die slacht van paarden met valse paspoorten zou organiseren. De paardenhandelaar uit Meijel levert veel zogenaamd (omgekatte) Duitse paarden aan de slachter uit Kerkdriel.
Foto: screenshot video House of Animals
House of Animals heeft tijdens het onderzoek undercover gefilmd. Er is een transportwagen vastgelegd, die eerder is gebruikt door de handelaar uit Meijel tijdens de paardenmarkt in Hedel. De wagen stond uren langs de weg bij het slachthuis in Kerkdriel. Op die vroege donderdagochtend was het een komen en gaan van transporten met paarden. Uiteindelijk zijn er die ochtend 52 paarden geslacht, waarvan de herkomst terecht onzeker te noemen is.
Afgedankte Ierse en Britse racepaarden komen via Nederland in de voedselketen terecht | Foto: screenshot video House of Animals
House of Animals zet vraagtekens bij de grote afwezigheid van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in dit geheel. Karen Soeters:
“Hoe is het mogelijk dat NVWA niet beter heeft gecontroleerd bij dit slachthuis? Ze moeten weet gehad hebben van het spraakmakende proces in Marseille en ze waren zeker op de hoogte van de Europese voedselveiligheidswaarschuwing in 2022. En waarom worden de transporten van paarden uit Ierland en het Verenigd Koninkrijk niet beter gecontroleerd?”
Voor House of Animals is dit pas het begin van het onderzoek. Karen Soeters:
“House of Animals heeft een handhavingsverzoek ingediend bij de NVWA voor extra toezicht op diertransporten uit Ierland en het VK. Ook willen we onderzoek naar de fraude met paspoorten en chips. Verder eist House of Animals sluiting van de slachterij in Kerkdriel. Er ligt hier voor de toezichthouder een drievoudig mandaat: handhaving van dierenwelzijn, fraudebestrijding én de Nederlandse en Europese voedselveiligheid garanderen.”
Jij kunt het verschil maken. Met een donatie aan House of Animals help je ons om deze onrechtvaardige handel te bestrijden en te zorgen voor een betere toekomst voor deze paarden. Elke bijdrage, groot of klein, helpt ons om:
Sluit je aan bij onze missie en laat zien dat compassie sterker is dan wreedheid. Samen kunnen we een wereld creëren waarin elk dier wordt gerespecteerd en gewaardeerd.
Doe nu een donatie en sta zij aan zij met ons in de strijd voor dierenrechten.
STEUN ONS! Doe nu een donatie ›
Volg het werk van House of Animals in Oekraïne via AnimalsToday, Facebook en Instagram
